Hala Stulecia we Wrocławiu - ZACHWYĆ SIĘ POLSKĄ #3

Hala Stulecia we Wrocławiu to architektoniczny majstersztyk okresu modernizmu. Została wybudowana ku pamięci setnej rocznicy wydania odezwy do ludu Fryderyka Wilhelma II pt. „Do mojego ludu” (An Mein Volk) z 17 marca 1813 roku, wzywającej do powszechnego oporu przeciwko Napoleonowi Bonaparte.

W czasie, kiedy powstawała praktycznie nie miała sobie równych- niemal żaden budynek nie dotrzymywał jej kroku w danych konstrukcyjnych: 42 m wysokości, a nakrywająca ją kopuła 67 m średnicy. Maksymalna szerokość wnętrza hali wynosi 95 metrów, a dostępna powierzchnia to 14,0 tys. m².

Centralnej hali w budynku towarzyszy 56 innych pomieszczeń wystawienniczych, obszerne okrążające główną salę kuluary, gdzie całość obliczona była na 10 tysięcy osób.

Do pracy nad nią zatrudniono wyłonionego spośród 43. innych znawców sztuki budownictwa, architekta-wizjonera Maxa Berga. Berg zaskoczył wszystkich zarówno projektem, jak również technologią wykorzystaną do jego realizacji.

PROJEKT-DZIWO

Berg uparł się, że budowla, którą wzniesie, będzie świadectwem połączenia zupełnie nowatorskich rozwiązań budowlanych z tradycją architektoniczną. Zdecydował się stworzyć potężną budowlę opartą na greckim krzyżu wpisanym w okrąg, który symbolizuje harmonię i doskonałość.

Konstrukcyjnie hala złożona jest z dwu niezależnych elementów – podstawy w formie układających się w walec łuków, wygiętych w płaszczyźnie podłużnej. Drugą część stanowi tzw. kopuła, będąca układem schodzących się promieniście żelbetowych żeber.

Drugim fenomenem budowy miał być zastosowany po raz pierwszy żelbetowy materiał, który wśród pracowników tej gigantycznej budowli budził swoiste niedowierzanie i strach. Stąd pomysł Berga: poprosił przypadkowego przechodnia, by ten pomógł architektowi w odkręceniu śruby pierwszego szalunku. Od tego momentu nastała era żelbetu – zbrojonego betonu, który naznaczył nowy etap w architekturze i budownictwie.

Budowę hali ukończono w grudniu 1912 roku, aż półtora miesiąca przed zaplanowanym terminem. W trakcie trwania budowy za sprawą Hansa Poelziga (niemieckiego architekta, ale też teatralnego scenografa) zaplanowano przestrzeń otaczającą halę. Wybudowano m.in. Pawilon Czterech Kopuł, Pergolę, obiekty rekreacyjne itp. W hali umieszczono specjalnie dla niej zaprojektowane i wykonane przez znaną firmę Sauer organy o 222 rejestrach i 16706 piszczałkach, naówczas największe na świecie; obecnie organy.

W Hali Stulecia umieszczono specjalnie dla niej zaprojektowane i wykonane przez znaną firmę Sauer organy o 222 rejestrach i 16706 piszczałkach, naówczas największe na świecie; obecnie organy.

Uroczyste otwarcie hali nastąpiło 20 maja 1913, nadburmistrz Paul Matting nazwał nowy obiekt: „pomnikiem wyzwolenia ojczyzny i przestrogą dla przyszłych pokoleń”.

W celebracji tego dnia wzięli udział m.in. Fryderyk Wilhelm wraz z małżonką, książę Ernst Günther zu Schleswig Holstein oraz inne osobistości Wrocławia.

Uczestnicy wydarzenia mogli rozkoszować się doskonałą akustyką miejsca podczas koncertu muzyki wykonanej przez sześćsetosobowy chór.

PIERWSZA WYSTAWA

Pierwszą ekspozycją prezentowaną na wrocławskich Terenach Wystawowych była Wystawa Stulecia, dotyczyła ona historii i dorobku kulturalnego ziem śląskich. Jej otwarcie nastąpiło 20 maja 1913 roku i było znamienne w tym sensie, że oznaczało udostępnienie dla wrocławian obiektu Hali, oraz Terenów Wystawowych.

Część wystawy odnosząca się do historii, prezentowała m.in. uzbrojenie wojskowe, czy umundurowanie żołnierzy i mieściła się w Pawilonie Czterech Kopuł.

*Hala Stulecia we Wrocławiu – Pergola, Fot. halastulecia.pl*

Szczególną rolę odegrała tu Pergola– budowla w kształcie połowy elipsy o długości 640 metrów, zbudowana w 1913 roku jako integralna część terenów wystawowych Hali Stulecia. Składała się z 750 połączonych romantyczną winoroślą kolumn. Na obszarze wokół wspomnianej Pergoli urządzono pokazowe ogrody- m. in. japoński, gotycki, klasztorny (warto wspomnieć, że do organizacji tychże ogrodów zatrudniono znawców rzeczy, profesjonalistów z dziedziny architektury przestrzeni).

Przybywający na Wystawę Stulecia mogli również udać się do pawilonu Wystawy Sztuki Cmentarnej, Pawilonu Związku Artystów Śląska, Pawilonu Wystawy Budownictwa Ogrodowego, restauracji lub ogrodu botanicznego.

HALA DZIŚ

Dziś Hala Stulecia we Wrocławiu to nie tylko powód do dumy wrocławian (na listę światowego dziedzictwa UNESCO wpisano ją w 2006r.), ale przede wszystkim miejsce tworzące niezwykły pomost między tym, co stare a tym, co nowe i nowoczesne.

Odbywają się tu wystawy, konferencje, wydarzenia kulturalne, sportowe, na których goszczą tak Polacy jak cudzoziemcy.

Mieszkańcy Wrocławia przekonują, że Hala Stulecia to żywy obraz historii i przyszłości w jednym.

Jednym zdaniem- ruszaj właśnie tam!